Szukaj poza portalem:
689 zasobów
Katalog zasobów Szkoła podstawowa kl. 4-6 Przyroda
Podstawa programowa do przedmiotu: Przyroda
- 1Ja i moje otoczenie
- 1Uczeń wymienia czynniki pozytywnie i negatywnie wpływające na jego samopoczucie w szkole oraz w domu i proponuje sposoby eliminowania czynników negatywnych (10)
- 2Uczeń wyjaśnia znaczenie odpoczynku (w tym snu), odżywiania się i aktywności ruchowej w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu (4)
- 3Uczeń wymienia zasady prawidłowego uczenia się i stosuje je w życiu (0)
- 4Uczeń opisuje prawidłowo urządzone miejsce do nauki ucznia szkoły podstawowej (0)
- 5Uczeń uzasadnia potrzebę planowania zajęć w ciągu dnia i tygodnia; prawidłowo planuje i realizuje swój rozkład zajęć w ciągu dnia (8)
- 6Uczeń nazywa zmysły człowieka i wyjaśnia ich rolę w poznawaniu przyrody, stosuje zasady bezpieczeństwa podczas obserwacji przyrodniczych (5)
- 7Uczeń podaje przykłady przyrządów ułatwiających obserwację przyrody (lupa, mikroskop, lornetka), opisuje ich zastosowanie, posługuje się nimi podczas prowadzonych obserwacji (8)
- 8Uczeń podaje przykłady roślin i zwierząt hodowanych przez człowieka, w tym w pracowni przyrodniczej, i wymienia podstawowe zasady opieki nad nimi (63)
- 9Uczeń rozpoznaje i nazywa niektóre rośliny (w tym doniczkowe) zawierające substancje trujące lub szkodliwe dla człowieka i podaje zasady postępowania z nimi (8)
- 2Orientacja w terenie
- 1Uczeń wyznacza kierunki na widnokręgu za pomocą kompasu, gnomonu (8)
- 2Uczeń obserwuje widomą wędrówkę Słońca w ciągu doby, miejsca wschodu, górowania i zachodu Słońca, w zależności od pory roku, wskazuje zależność między wysokością Słońca a długością cienia (2)
- 3Uczeń orientuje plan, mapę w terenie, posługuje się legendą (3)
- 4Uczeń identyfikuje na planie i mapie topograficznej miejsce obserwacji i obiekty w najbliższym otoczeniu, określa wzajemne położenie obiektów na planie, mapie topograficznej i w terenie (2)
- 5Uczeń posługuje się podziałką liniową do określania odległości, porównuje odległość na mapie z odległością rzeczywistą w terenie (4)
- 6Uczeń wykonuje pomiary np. taśmą mierniczą, szacuje odległości i wysokości w terenie (1)
- 7Uczeń rozróżnia w terenie i na modelu formy wypukłe i wklęsłe, wskazuje takie formy na mapie poziomicowej (1)
- 3Obserwacje, doświadczenia przyrodnicze i modelowanie
- 1Uczeń obserwuje wszystkie fazy rozwoju rośliny, dokumentuje obserwacje (19)
- 2Uczeń obserwuje i nazywa zjawiska atmosferyczne zachodzące w Polsce (26)
- 3Uczeń obserwuje i rozróżnia stany skupienia wody, bada doświadczalnie zjawiska: parowania, skraplania, topnienia i zamarzania (krzepnięcia) wody (17)
- 4Uczeń posługuje się pojęciem drobina jako najmniejszym elementem budującym materię, prezentuje za pomocą modelu drobinowego trzy stany skupienia ciał (substancji) (14)
- 5Uczeń opisuje skład materii jako zbiór różnego rodzaju drobin tworzących różne substancje i ich mieszaniny (4)
- 6Uczeń prezentuje na modelu drobinowym właściwości ciał stałych, cieczy i gazów (kształt i ściśliwość) (23)
- 7Uczeń podaje przykłady ruchu drobin w gazach i cieczach (dyfuzja) oraz przedstawia te zjawiska na modelu lub schematycznym rysunku (15)
- 8Uczeń obserwuje proste doświadczenia wykazujące rozszerzalność cieplną ciał stałych oraz przeprowadza, na podstawie instrukcji, doświadczenia wykazujące rozszerzalność cieplną gazów i cieczy (3)
- 9Uczeń podaje przykłady występowania i wykorzystania rozszerzalności cieplnej ciał w życiu codziennym, wyjaśnia zasadę działania termometru cieczowego (3)
- 10Uczeń wykonuje i opisuje proste doświadczenia wykazujące istnienie powietrza i ciśnienia atmosferycznego; buduje na podstawie instrukcji prosty wiatromierz i wykorzystuje go w prowadzeniu obserwacji (3)
- 11Uczeń wymienia nazwy składników pogody (temperatura powietrza, opady i ciśnienie atmosferyczne, kierunek i siła wiatru) oraz przyrządów służących do ich pomiaru, podaje jednostki pomiaru temperatury i opadów stosowane w meteorologii (9)
- 12Uczeń obserwuje pogodę, mierzy temperaturę powietrza oraz określa kierunek i siłę wiatru, rodzaje opadów i osadów, stopień zachmurzenia nieba, prowadzi kalendarz pogody (10)
- 13Uczeń opisuje i porównuje cechy pogody w różnych porach roku, dostrzega zależność między wysokością Słońca, długością dnia a temperaturą powietrza w ciągu roku (3)
- 4Najbliższa okolica
- 1Uczeń rozpoznaje w terenie przyrodnicze (nieożywione i ożywione) oraz antropogeniczne składniki krajobrazu i wskazuje zależności między nimi (13)
- 2Uczeń wymienia i charakteryzuje czynniki warunkujące życie na lądzie (10)
- 3Uczeń obserwuje i nazywa typowe organizmy lasu, łąki, pola uprawnego (240)
- 4Uczeń opisuje przystosowania budowy zewnętrznej i czynności życiowych organizmów lądowych do środowiska życia, na przykładach obserwowanych organizmów (83)
- 5Uczeń wskazuje organizmy samożywne i cudzożywne oraz podaje podstawowe różnice w sposobie ich odżywiania się (12)
- 6Uczeń przedstawia proste zależności pokarmowe zachodzące między organizmami lądowymi, posługując się modelem lub schematem (9)
- 7Uczeń rozpoznaje i nazywa warstwy lasu, charakteryzuje panujące w nich warunki abiotyczne (35)
- 8Uczeń obserwuje zjawiska zachodzące w cieku wodnym, określa kierunek i szacuje prędkość przepływu wody, rozróżnia prawy i lewy brzeg (5)
- 9Uczeń rozróżnia i opisuje rodzaje wód powierzchniowych (8)
- 10Uczeń wymienia i charakteryzuje czynniki warunkujące życie w wodzie (10)
- 11Uczeń obserwuje i nazywa typowe rośliny i zwierzęta żyjące w jeziorze lub rzece, opisuje przystosowania ich budowy zewnętrznej i czynności życiowych do środowiska życia (36)
- 12Uczeń przedstawia proste zależności pokarmowe występujące w środowisku wodnym, posługując się modelem lub schematem (1)
- 13Uczeń rozpoznaje i nazywa skały typowe dla miejsca zamieszkania: piasek, glina i inne charakterystyczne dla okolicy (3)
- 14Uczeń opisuje glebę, jako zbiór składników nieożywionych i ożywionych, wyjaśnia znaczenie organizmów glebowych i próchnicy w odniesieniu do żyzności gleby (8)
- 5Człowiek a środowisko
- 1Uczeń prowadzi obserwacje i proste doświadczenia wykazujące zanieczyszczenie najbliższego otoczenia (powietrza, wody, gleby) (10)
- 2Uczeń wyjaśnia wpływ codziennych zachowań w domu, w szkole, w miejscu zabawy na stan środowiska (12)
- 3Uczeń proponuje działania sprzyjające środowisku przyrodniczemu (13)
- 4Uczeń podaje przykłady miejsc w najbliższym otoczeniu, w których zaszły korzystne i niekorzystne zmiany pod wpływem działalności człowieka (14)
- 5Uczeń podaje przykłady pozytywnego i negatywnego wpływu środowiska na zdrowie człowieka (6)
- 6Właściwości substancji
- 1Uczeń wymienia znane właściwości substancji (woda, cukier, sól kuchenna) i ich mieszanin (ocet, sok cytrynowy) występujące w jego otoczeniu (8)
- 2Uczeń porównuje masy ciał o tej samej objętości, lecz wykonanych z różnych substancji (5)
- 3Uczeń identyfikuje, na podstawie doświadczenia, ciała (substancje) dobrze i słabo przewodzące ciepło (3)
- 4Uczeń podaje przykłady przedmiotów wykonanych z substancji kruchych, sprężystych i plastycznych (4)
- 5Uczeń podaje przykłady zastosowania różnych substancji w przedmiotach codziennego użytku, odwołując się do właściwości tych substancji (13)
- 6Uczeń bada wpływ czynników takich jak: woda, powietrze, temperatura, gleba na przedmioty zbudowane z różnych substancji (4)
- 7Uczeń wykazuje doświadczalnie wpływ różnych substancji i ich mieszanin (np. soli kuchennej, octu, detergentów) na wzrost i rozwój roślin, dokumentuje i prezentuje wyniki doświadczenia (4)
- 8Uczeń uzasadnia potrzebę segregacji odpadów, wskazując na możliwość ich ponownego przetwarzania (powołując się na właściwości substancji) (7)
- 7Krajobrazy Polski i Europy
- 1Uczeń rozpoznaje na mapie hipsometrycznej niziny, wyżyny i góry (4)
- 2Uczeń charakteryzuje wybrane krajobrazy Polski: gór wysokich, wyżyny wapiennej, nizinny, pojezierny, nadmorski, wielkomiejski, przemysłowy, rolniczy oraz wskazuje je na mapie (43)
- 3Uczeń podaje przykłady zależności między cechami krajobrazu a formami działalności człowieka (7)
- 4Uczeń wymienia formy ochrony przyrody stosowane w Polsce, wskazuje na mapie parki narodowe, podaje przykłady rezerwatów przyrody, pomników przyrody i gatunków objętych ochroną, występujących w najbliższej okolicy (98)
- 5Uczeń wymienia najważniejsze walory turystyczne największych miast Polski, ze szczególnym uwzględnieniem Warszawy, Krakowa, Gdańska (10)
- 6Uczeń lokalizuje na mapie Europy: Polskę oraz państwa sąsiadujące z Polską i ich stolice (5)
- 7Uczeń opisuje krajobrazy wybranych obszarów Europy (śródziemnomorski, alpejski), rozpoznaje je na ilustracji oraz lokalizuje na mapie (15)
- 8Organizm człowieka
- 1Uczeń podaje nazwy układów narządów budujących organizm człowieka: układ kostny, oddechowy, pokarmowy, krwionośny, rozrodczy, wskazuje na planszy główne narządy tych układów
- aUkład kostny – elementy układu: czaszka, kręgosłup, klatka piersiowa, kończyny górne, kończyny dolne (24)
- bUkład oddechowy – jama nosowa, krtań, tchawica, oskrzela, płuca (18)
- cUkład pokarmowy – jama ustna, przełyk, żołądek, jelito cienkie, jelito grube, odbytnica (22)
- dUkład krwionośny – serce, naczynia krwionośne: żyły i tętnice (5)
- eUkład rozrodczy żeński – jajniki, jajowody, macica, pochwa i układ rozrodczy męski – jądra, nasieniowody, prącie (40)
- 2Uczeń wymienia podstawowe funkcje poznanych układów człowieka (59)
- 3Uczeń rozpoznaje i nazywa, na podstawie opisu, fotografii lub rysunku, etapy rozwoju człowieka (zarodkowy i płodowy, okres noworodkowy, niemowlęcy, poniemowlęcy, przedszkolny, szkolny, wieku dorosłego, starości) (16)
- 4Uczeń opisuje zmiany zachodzące w organizmach podczas dojrzewania płciowego (32)
- 5Uczeń wykazuje doświadczalnie, że czynnikiem niezbędnym do spalania jest tlen, identyfikuje produkty spalania i oddychania: dwutlenek węgla, para wodna oraz podaje ich nazwy (15)
- 6Uczeń opisuje rolę zmysłów w odbieraniu wrażeń ze środowiska zewnętrznego (7)
- 7Uczeń bada właściwości ogniskujące lupy, powstawanie obrazu widzianego przez lupę i podaje przykłady zastosowania lupy (3)
- 8Uczeń wskazuje rodzaje źródeł dźwięku, bada doświadczalnie zależność powstającego dźwięku od np. naprężenia i długości struny (4)
- 9Uczeń bada rozchodzenie się dźwięków w powietrzu i ciałach stałych (4)
- 10Uczeń porównuje prędkości rozchodzenia się dźwięku i światła na podstawie obserwacji zjawisk przyrodniczych, doświadczeń lub pokazów (1)
- 9Zdrowie i troska o zdrowie
- 1Uczeń podaje przykłady negatywnego wpływu wybranych gatunków zwierząt, roślin, grzybów, bakterii i wirusów na zdrowie człowieka, wymienia zachowania zapobiegające chorobom przenoszonym i wywoływanym przez nie (10)
- 2Uczeń wymienia zasady postępowania z produktami spożywczymi od momentu zakupu do spożycia (termin przydatności, przechowywanie, przygotowywanie posiłków) (9)
- 3Uczeń wymienia zasady prawidłowego odżywiania się i stosuje je (28)
- 4Uczeń podaje i stosuje zasady dbałości o własne ciało (higiena skóry, włosów, zębów, paznokci oraz odzieży) (3)
- 5Uczeń charakteryzuje podstawowe zasady ochrony narządów wzroku i słuchu (0)
- 6Uczeń wyjaśnia znaczenie ruchu i ćwiczeń fizycznych w utrzymaniu zdrowia (7)
- 7Uczeń podaje przykłady właściwego spędzania wolnego czasu, z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa w czasie gier i zabaw ruchowych oraz poruszania się po drodze (4)
- 8Uczeń opisuje zasady udzielania pierwszej pomocy w niektórych urazach (stłuczenia, zwichnięcia, skaleczenia, złamania, ukąszenia, użądlenia), potrafi wezwać pomoc w różnych sytuacjach (6)
- 9Uczeń podaje przykłady zachowań i sytuacji, które mogą zagrażać zdrowiu i życiu człowieka (np. niewybuchy i niewypały, pożar, wypadek drogowy, jazda na łyżwach lub kąpiel w niedozwolonych miejscach) (3)
- 10Uczeń wyjaśnia znaczenie symboli umieszczonych np. na opakowaniach środków czystości i korzysta z produktów zgodnie z ich przeznaczeniem (4)
- 11Uczeń wymienia podstawowe zasady bezpiecznego zachowania się w domu, w tym posługiwania się urządzeniami elektrycznymi, korzystania z gazu, wody (0)
- 12Uczeń wyjaśnia negatywny wpływ alkoholu, nikotyny i substancji psychoaktywnych na zdrowie człowieka, podaje propozycje asertywnych zachowań w przypadku presji otoczenia (27)
- 13Uczeń wymienia zasady zdrowego stylu życia i uzasadnia konieczność ich stosowania (6)
- 10Zjawiska elektryczne i magnetyczne w przyrodzie
- 1Uczeń podaje przykłady zjawisk elektrycznych w przyrodzie (np. wyładowania atmosferyczne, elektryzowanie się włosów podczas czesania) (1)
- 2Uczeń demonstruje elektryzowanie się ciał i ich oddziaływania na przedmioty wykonane z różnych substancji (4)
- 3Uczeń wymienia źródła prądu elektrycznego i dobiera je do odbiorników, uwzględniając napięcie elektryczne (1)
- 4Uczeń opisuje skutki przepływu prądu w domowych urządzeniach elektrycznych, opisuje i stosuje zasady bezpiecznego obchodzenia się z urządzeniami elektrycznymi (4)
- 5Uczeń buduje prosty obwód elektryczny i wykorzystuje go do sprawdzania przewodzenia prądu elektrycznego przez różne ciała (substancje) (4)
- 6Uczeń uzasadnia potrzebę i podaje sposoby oszczędzania energii elektrycznej (0)
- 7Uczeń bada i opisuje właściwości magnesów oraz ich wzajemne oddziaływanie, a także oddziaływanie na różne substancje (3)
- 8Uczeń buduje prosty kompas i wyjaśnia zasadę jego działania, wymienia czynniki zakłócające prawidłowe działanie kompasu (3)
- 11Ziemia we Wszechświecie
- 1Uczeń opisuje kształt Ziemi z wykorzystaniem jej modelu – globusa (2)
- 2Uczeń wymienia nazwy planet Układu Słonecznego i porządkuje je według odległości od Słońca (8)
- 3Uczeń wyjaśnia założenia teorii heliocentrycznej Mikołaja Kopernika (3)
- 4Uczeń bada doświadczalnie prostoliniowe rozchodzenie się światła i jego konsekwencje, np. camera obscura, cień (4)
- 5Uczeń bada zjawisko odbicia światła: od zwierciadeł, powierzchni rozpraszających, elementów odblaskowych; podaje przykłady stosowania elementów odblaskowych dla bezpieczeństwa (3)
- 6Uczeń prezentuje za pomocą modelu ruch obiegowy i obrotowy Ziemi (4)
- 7Uczeń odnajduje zależność między ruchem obrotowym Ziemi a zmianą dnia i nocy (4)
- 8Uczeń wykazuje zależność między ruchem obiegowym Ziemi a zmianami pór roku (10)
- 12Lądy i oceany
- 1Uczeń wskazuje na globusie: bieguny, równik, południk zerowy i 180°, półkule, kierunki główne oraz lokalizuje kontynenty, oceany i określa ich położenie względem równika i południka zerowego (0)
- 2Uczeń wskazuje na mapie świata: kontynenty, oceany, równik, południk zerowy i 180°, bieguny (0)
- 3Uczeń charakteryzuje wybrane organizmy oceanu, opisując ich przystosowania w budowie zewnętrznej do życia na różnej głębokości (7)
- 4Uczeń opisuje przebieg największych wypraw odkrywczych, w szczególności Krzysztofa Kolumba i Ferdynanda Magellana (0)
- 13Krajobrazy świata
- 1Uczeń charakteryzuje warunki klimatyczne i przystosowania do nich wybranych organizmów w następujących krajobrazach strefowych: lasu równikowego wilgotnego, sawanny, pustyni gorącej, stepu, tajgi, tundry, pustyni lodowej (22)
- 2Uczeń opisuje krajobrazy świata, w szczególności: lasu równikowego wilgotnego, sawanny, pustyni gorącej, stepu, tajgi, tundry, pustyni lodowej, rozpoznaje je na ilustracji oraz lokalizuje na mapie (9)
- 3Uczeń rozpoznaje i nazywa organizmy roślinne i zwierzęce typowe dla poznanych krajobrazów (44)
- 4Uczeń podaje przykłady współzależności między składnikami krajobrazu, zwłaszcza między klimatem (temperatura powietrza, opady atmosferyczne) a rozmieszczeniem roślin i zwierząt (1)
- 14Przemiany substancji
- 1Uczeń podaje przykłady przemian odwracalnych: topnienie, krzepnięcie i nieodwracalnych: ścinanie białka, korozja (2)
- 2Uczeń odróżnia pojęcia: rozpuszczanie i topnienie, podaje przykłady tych zjawisk z życia codziennego (3)
- 3Uczeń bada doświadczalnie czynniki wpływające na rozpuszczanie substancji: temperatura, mieszanie (5)
- 4Uczeń podaje i bada doświadczalnie czynniki wywołujące topnienie i krzepnięcie (temperatura) oraz parowanie i skraplanie (temperatura, ruch powietrza, rodzaj cieczy, wielkość powierzchni) (6)
- 5Uczeń odróżnia mieszaniny jednorodne od niejednorodnych, podaje przykłady takich mieszanin z życia codziennego (5)
- 6Uczeń proponuje sposoby rozdzielania mieszanin jednorodnych i niejednorodnych (filtrowanie, odparowanie, przesiewanie) (3)
- 15Ruch i siły w przyrodzie
- 1Uczeń opisuje różne rodzaje ruchu (0)
- 2Uczeń interpretuje prędkość jako drogę przebytą w jednostce czasu, wyznacza doświadczalnie prędkość swojego ruchu, np. marszu lub biegu (3)
- 3Uczeń bada doświadczalnie siłę tarcia i oporu powietrza oraz wody, określa czynniki, od których te siły zależą, podaje przykłady zmniejszania i zwiększania siły tarcia i oporu w przyrodzie i przez człowieka oraz ich wykorzystanie w życiu codziennym (3)
- INNEInne (119)
Rośliny trujące
Zapoznanie uczniów z roślinami trującymi.
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Na zdrowie
Zapoznanie uczniów z zasadami zdrowego żywienia.
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Odbicie światła
Zapoznanie uczniów z pojęciem odbicia światła.
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Dnie i noce
Zapoznanie uczniów z ruchem obrotowym Ziemi. Przedstawienie zjawiska dnia i nocy.
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Rośliny hodowlane
Zapoznanie uczniów z hodowlą roślin.
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Tu zaszła zmiana
Zapoznanie uczniów z pojęciem zanieczyszczenia środowiska.
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Zastosowanie magnesów
Przedstawienie uczniom czym jest magnes oraz jakie posiada zastosowania.
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Fauna mórz i oceanów
Zapoznanie uczniów z organizmami żyjącymi w morzach i oceanach.
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Makrofotografia
Zapoznanie uczniów z urządzeniami powiększającymi obraz: lupa, mikroskop
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Budowanie wiatromierza
Zapoznanie uczniów z pojęciem ciśnienia powietrza
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Nieudane uprawy
Zapoznanie uczniów z wpływem czynników zewnętrznych na wzrost roślin
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
Mieszkańcy gleby
Zapoznanie uczniów z budową gleby oraz organizmami w niej żyjącymi
Szkoła podstawowa kl. 4-6
Przyroda
