Słowa kluczowe

Podstawa programowa zasobu

Gimnazjum

Język polski

I.1.1

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń odbiera komunikaty pisane, mówione, w tym nadawane za pomocą środków audiowizualnych – rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie

I.1.2

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje odpowiednie fragmenty tekstu

I.1.3

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie

I.1.4

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń odróżnia informacje o faktach od opinii

I.1.5

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń rozpoznaje różnice między fikcją a kłamstwem

I.1.6

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń rozpoznaje wypowiedzi o charakterze emocjonalnym i perswazyjnym

I.1.7

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń rozpoznaje intencje wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację)

I.1.8

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy agresji i manipulacji

I.1.9

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń rozpoznaje wypowiedź argumentacyjną, wskazuje tezę, argumenty i wnioski

I.1.10

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń rozróżnia gatunki publicystyczne prasowe, radiowe i telewizyjne (artykuł, wywiad, reportaż)

I.2.1

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Samokształcenie i docieranie do informacji

Uczeń samodzielnie dociera do informacji – w książkach, prasie, mediach elektronicznych oraz w wypowiedziach ustnych

I.3.1

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Świadomość językowa

Uczeń rozumie pojęcie stylu, rozpoznaje styl potoczny, urzędowy, artystyczny i naukowy

I.3.2

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Świadomość językowa

Uczeń rozpoznaje wyrazy wieloznaczne i rozumie ich znaczenia w tekście

III.1.1

Tworzenie wypowiedzi

Mówienie i pisanie

Uczeń tworzy spójne wypowiedzi ustne (monologowe i dialogowe) oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie, opis sytuacji i przeżyć, zróżnicowany stylistycznie i funkcjonalnie opis zwykłych przedmiotów lub dzieł sztuki, charakterystyka postaci literackiej, ﬁlmowej lub rzeczywistej, sprawozdanie z lektury, ﬁlmu, spektaklu i ze zdarzenia z życia, rozprawka, podanie, życiorys i CV, list motywacyjny, dedykacja; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada

III.1.5

Tworzenie wypowiedzi

Mówienie i pisanie

Uczeń uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi

III.1.8

Tworzenie wypowiedzi

Mówienie i pisanie

Uczeń świadomie, odpowiedzialnie, selektywnie korzysta (jako odbiorca i nadawca) z elektronicznych środków przekazywania informacji, w tym z Internetu

Wiedza o społeczeństwie

1.2

Podstawowe umiejętności życia w grupie

Uczeń wymienia i stosuje podstawowe sposoby podejmowania wspólnych decyzji

1.3

Podstawowe umiejętności życia w grupie

Uczeń przedstawia i stosuje podstawowe sposoby rozwiązywania konfliktów w grupie i między grupami

2.2

Życie społeczne

Uczeń wyjaśnia na przykładach znaczenie podstawowych norm współżycia między ludźmi, w tym wzajemności, odpowiedzialności i zaufania

2.5

Życie społeczne

Uczeń wyjaśnia, jak tworzą się podziały w grupie i w społeczeństwie (np. na „swoich” i „obcych”), i podaje możliwe sposoby przeciwstawiania się przejawom nietolerancji

4.3

Być obywatelem

Uczeń przedstawia cechy dobrego obywatela; odwołując się do historycznych i współczesnych postaci, wykazuje znaczenie postaw i cnót obywatelskich

5.2

Udział obywateli w życiu publicznym

Uczeń uzasadnia potrzebę przestrzegania zasad etycznych w życiu publicznym i podaje przykłady skutków ich łamania

5.3

Udział obywateli w życiu publicznym

Uczeń przedstawia przykłady działania organizacji pozarządowych i społecznych (od lokalnych stowarzyszeń do związków zawodowych i partii politycznych) i uzasadnia ich znaczenie dla obywateli

5.5

Udział obywateli w życiu publicznym

Uczeń opracowuje – indywidualnie lub w zespole – projekt uczniowski dotyczący rozwiązania jednego z problemów społeczności szkolnej lub lokalnej i w miarę możliwości go realizuje (np. jako wolontariusz)

6.1

Środki masowego przekazu

Uczeń omawia funkcje i wyjaśnia znaczenie środków masowego przekazu w życiu obywateli

6.3

Środki masowego przekazu

Uczeń wyszukuje w mediach wiadomości na wskazany temat; wskazuje różnice między przekazami i odróżnia informacje od komentarzy; krytycznie analizuje przekaz reklamowy

7.1

Wyborcy i wybory

Uczeń przedstawia argumenty przemawiające za udziałem w wyborach lokalnych, krajowych i europejskich

7.2

Wyborcy i wybory

Uczeń wymienia zasady demokratycznych wyborów i stosuje je w głosowaniu w szkole

7.3

Wyborcy i wybory

Uczeń wskazuje, czym powinien kierować się obywatel, podejmując decyzje wyborcze

8.1

Naród i mniejszości narodowe

Uczeń wyjaśnia, co dla niego oznacza być Polakiem (lub członkiem innej wspólnoty narodowej) i czym obywatelstwo różni się od narodowości

9.3

Patriotyzm dzisiaj

Uczeń wyjaśnia, odwołując się do wybranych przykładów, czym według niego jest patriotyzm; porównuje tę postawę z nacjonalizmem, szowinizmem i kosmopolityzmem

10.2

Państwo i władza demokratyczna

Uczeń wskazuje różnice w sytuacji obywatela w ustroju demokratycznym, autorytarnym i totalitarnym

10.3

Państwo i władza demokratyczna

Uczeń wyjaśnia zasady: większości, pluralizmu i poszanowania praw mniejszości w państwie demokratycznym

10.6

Państwo i władza demokratyczna

Uczeń wyjaśnia, czym są prawa człowieka i uzasadnia ich znaczenie we współczesnej demokracji

10.7

Państwo i władza demokratyczna

Uczeń rozważa i ilustruje przykładami zalety i słabości demokracji

Szkoły ponadgimnazjalne

Język polski

I.I.1.2

Zakres podstawowy

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń rozpoznaje specyfikę tekstów publicystycznych (artykuł, felieton, reportaż), politycznych przemówienie) i popularnonaukowych; wśród tekstów prasowych rozróżnia wiadomość i komentarz; odczytuje zawarte w odbieranych tekstach informacje zarówno jawne, jak i ukryte; (przemówienie) i popularnonaukowych; wśród tekstów prasowych rozróżnia wiadomość i komentarz; odczytuje zawarte w odbieranych tekstach informacje zarówno jawne, jak i ukryte

I.I.1.3

Zakres podstawowy

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń rozpoznaje typ nadawcy i adresata tekstu

I.I.1.4

Zakres podstawowy

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń wskazuje charakterystyczne cechy stylu danego tekstu, rozpoznaje zastosowane w nim środki językowe i ich funkcje w tekście

I.I.1.5

Zakres podstawowy

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń wyróżnia argumenty, kluczowe pojęcia i twierdzenia w tekście argumentacyjnym, dokonuje jego logicznego streszczenia

I.I.1.9

Zakres podstawowy

Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

Czytanie i słuchanie

Uczeń rozpoznaje manipulację językową w tekstach reklamowych, w języku polityków i dziennikarzy

Historia

I.12.4

Zakres podstawowy

Rozkład systemu komunistycznego w Polsce – polska droga do suwerenności

Uczeń opisuje najważniejsze postanowienia „Okrągłego Stołu”

I.12.5

Zakres podstawowy

Rozkład systemu komunistycznego w Polsce – polska droga do suwerenności

Uczeń charakteryzuje przemiany polityczne, społeczno-gospodarcze i kulturowe po 1989 r.

II.V.16.1

Zakres rozszerzony

Wiek XX

Polska w latach 1980-1989

Uczeń wyjaśnia ideę Solidarności i jej wpływ na przemiany społeczno-polityczne w Polsce

II.V.16.2

Zakres rozszerzony

Wiek XX

Polska w latach 1980-1989

Uczeń charakteryzuje państwo i społeczeństwo w czasie stanu wojennego oraz ocenia społeczno-gospodarcze i polityczne skutki stanu wojennego

II.V.16.3

Zakres rozszerzony

Wiek XX

Polska w latach 1980-1989

Uczeń opisuje przyczyny i skutki obrad „Okrągłego Stołu”

II.V.17.1

Zakres rozszerzony

Wiek XX

Narodziny III Rzeczypospolitej

Uczeń wyjaśnia międzynarodowe i wewnętrzne uwarunkowania procesu odbudowy demokratycznego państwa po 1989 r.

Wiedza o społeczeństwie

II.1.4

Zakres rozszerzony

Życie zbiorowe i jego reguły

Uczeń omawia na przykładach źródła i mechanizmy konfliktów społecznych oraz sposoby ich rozwiązywania

II.5.4

Zakres rozszerzony

Zmiana społeczna

Uczeń przedstawia i ocenia dwie drogi zmiany społecznej: rewolucję i reformę

II.5.5

Zakres rozszerzony

Zmiana społeczna

Uczeń charakteryzuje wybrany ruch społeczny, np.: Solidarność, ruch niepodległościowy non-violence Mahatmy Gandhiego, ruch praw obywatelskich Martina L. Kinga, ruch na rzecz ochrony środowiska naturalnego, ruch emancypacji kobiet

II.11.3

Zakres rozszerzony

Obywatel i obywatelstwo

Uczeń wymienia konstytucyjne obowiązki obywateli Rzeczypospolitej Polskiej; uzasadnia znaczenie postaw i cnót obywatelskich (troska o dobro wspólne, odpowiedzialność, aktywność, solidarność, odwaga cywilna, roztropność, tolerancja)

II.12.3

Zakres rozszerzony

Społeczeństwo obywatelskie

Uczeń wyjaśnia, jak powstaje i jakie znaczenie dla społeczeństwa obywatelskiego ma kapitał społeczny (zaufanie, sieci współpracy i system efektywnych norm)

II.12.5

Zakres rozszerzony

Społeczeństwo obywatelskie

Uczeń uzasadnia znaczenie swobody zrzeszania się dla jakości życia publicznego

II.13.1

Zakres rozszerzony

Opinia publiczna

Uczeń wyjaśnia, jak kształtuje się opinia publiczna i jakie są sposoby jej wyrażania

II.13.2

Zakres rozszerzony

Opinia publiczna

Uczeń wskazuje przykłady wpływu opinii publicznej na decyzje polityczne

II.14.1

Zakres rozszerzony

Środki masowego przekazu

Uczeń opisuje funkcje mediów w państwie demokratycznym i niedemokratycznym (na wybranych przykładach)

II.14.2

Zakres rozszerzony

Środki masowego przekazu

Uczeń uzasadnia znaczenie niezależności i pluralizmu mediów; ocenia skutki ich ograniczania

II.14.8

Zakres rozszerzony

Środki masowego przekazu

Uczeń ocenia zasoby Internetu z punktu widzenia rzetelności i wiarygodności informacyjnej; świadomie i krytycznie odbiera zawarte w nich treści

II.15.1

Zakres rozszerzony

Demokracja – zasady i procedury

Uczeń opisuje wartości będące fundamentem współczesnej demokracji; podaje różne sposoby rozumienia wolności, równości i sprawiedliwości

II.15.2

Zakres rozszerzony

Demokracja – zasady i procedury

Uczeń rozważa, w jakim stopniu demokracja sprzyja pokojowemu rozwiązywaniu konfliktów

II.15.5

Zakres rozszerzony

Demokracja – zasady i procedury

Uczeń wyjaśnia, jak są przeprowadzane i jaką rolę odgrywają wybory we współczesnej demokracji

II.15.7

Zakres rozszerzony

Demokracja – zasady i procedury

Uczeń rozpoznaje przejawy łamania zasad i procedur demokratycznych w życiu publicznym – w państwie, społeczności lokalnej i życiu szkoły

II.16.2

Zakres rozszerzony

Polityka, ideologie, doktryny i programy polityczne

Uczeń charakteryzuje kulturę polityczną współczesnej Polski (normy, formy komunikacji, poziom partycypacji, natężenie konfliktów)

II.17.1

Zakres rozszerzony

Systemy partyjne

Uczeń charakteryzuje system monopartyjny, dwupartyjny i wielopartyjny

II.17.2

Zakres rozszerzony

Systemy partyjne

Uczeń porównuje funkcje partii politycznych w państwach demokratycznych i niedemokratycznych

II.18.1

Zakres rozszerzony

Instytucja państwa

Uczeń wyjaśnia na przykładach relacje między narodem a państwem

II.18.2

Zakres rozszerzony

Instytucja państwa

Uczeń charakteryzuje zjawisko legitymizacji władzy, odnosząc teorię Maxa Webera do historycznych i współczesnych przykładów

II.18.4

Zakres rozszerzony

Instytucja państwa

Uczeń odróżnia suwerenność zewnętrzną od suwerenności wewnętrznej

Historia i społeczeństwo (przedmiot uzupełniający)

7.E.7.1

Rządzący i rządzeni

Uczeń analizuje, na wybranych przykładach, działalność opozycji politycznej w PRL

9.E.9.1

Ojczysty Panteon i ojczyste spory

Uczeń charakteryzuje spory o kształt Polski w XX w., uwzględniając cezury 1918 r., 1944–1945, 1989 r., oraz prezentuje sylwetki czołowych uczestników tych wydarzeń

9.E.9.2

Ojczysty Panteon i ojczyste spory

Uczeń charakteryzuje postawy społeczne wobec totalitarnej władzy, uwzględniając różnorodne formy oporu, oraz koncepcje współpracy lub przystosowania

Udostępnij

Informacje licencyjne

Katalog zasobów Szkoły ponadgimnazjalne Język polski

Przejdź do strony

O Jacku Kuroniu w 80. rocznicę Jego urodzin

strona WWW

Jakie znaczenia ma dziś dla nas postać Jacka Kuronia? Jak zachował się w pamięci tych, którzy go znali? Z publicystką Joanną Sokolińską rozmawia Justyna Duriasz-Bułhak, Fundacja Wspomagania Wsi, 19 lutego 2014 r?

Liczba wyświetleń: 18145

Liczba pobrań: 1

Dodano: 2014-05-12

ORE173 (107294)