Szukaj poza portalem:
32 zasobów
Katalog zasobów Szkoły ponadgimnazjalne Historia muzyki Punkt podstawy programowej 1.9.e
Podstawa programowa do przedmiotu: Historia muzyki
- 1Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji
- 1Uczeń poprawnie posługuje się terminami i pojęciami muzycznymi określającymi:
- aElementy muzyki – rodzaje melodyki, rytmiki, harmoniki i współbrzmień (np. dysonans, konsonans, klaster), kolorystyki, artykulacji, agogiki, dynamiki i ich najczęściej spotykane włoskie określenia (56)
- bSposoby porządkowania materiału dźwiękowego – stroje dźwiękowe (np. równomiernie temperowany), skale i systemy tonalne (np. modalny, dur-moll, atonalny), rodzaje metrorytmiki (np. swobodna, menzuralna, polimetryczna) (53)
- cRodzaje faktury (np. monodyczna, polifoniczna, homofoniczna, sonorystyczna) (53)
- 2Uczeń rozróżnia rodzaje notacji muzycznej (np. literowa, neumatyczna, modalna) i zapisu muzycznego (np. tabulatura, partytura, partytura graficzna) oraz wyjaśnia stosowane w partyturze skróty nazw instrumentów orkiestry (12)
- 3Uczeń określa i charakteryzuje:
- aUczeń określa i charakteryzuje elementy dzieła muzycznego (np. motyw, fraza, temat, ekspozycja, kadencja, koda, aria, recytatyw) oraz sposoby jego kształtowania (np. szeregowanie, ewolucyjność, okresowość) (56)
- bUczeń określa i charakteryzuje techniki kompozytorskie charakterystyczne dla różnych stylów historycznych (organalna, cantus firmus, fauxbourdon, mitacyjna, przeimitowana, polichóralna, ostinatowa, basso continuo, koncertująca, wariacyjna, przetworzeniowa, dodekafoniczna, serialna, punktualistyczna, aleatoryczna, collage) (39)
- 4Uczeń wskazuje funkcje muzyki (np. użytkowa, artystyczna, sakralna, obrzędowa, taneczna, rozrywkowa) (45)
- 5Uczeń rozróżnia i charakteryzuje:
- aGatunki i formy muzyczne związane z muzyczną i literacką kulturą starożytnej Grecji – epika, liryka (oda, hymn, elegia), dramat (tragedia, komedia) oraz pojęcia – synkretyzm, nomos, etos (1)
- bGatunki i formy muzyczne wokalne i wokalno-instrumentalne – chorału (np. psalm, hymn, antyfona, responsorium, sekwencja), organum (paralelne, melizmatyczne), motetu, madrygału, pieśni (średniowiecznej, renesansowej, romantycznej), mszy (np. requiem, missa solemnis, brevis, parodia, sine nomine), pasji, oratorium, kantaty, koncertu wokalnego, opery (np. seria, buffa, singspiel, dramat muzyczny, operetka) (50)
- cGatunki i formy muzyczne instrumentalne – figuracyjne (np. preludium, fantazja, etiuda), wariacyjne (np. wariacje ornamentalne, ostinatowe, charakterystyczne), imitacyjne (np. kanon, fuga, ricercar), miniatury instrumentalnej, form tanecznych (tańce użytkowe i stylizowane), rodzaje sonaty, ronda, suity, symfonii, poematu symfonicznego, uwertury, koncertu (48)
- 6Uczeń rozróżnia i określa – podstawowe instrumenty występujące w kulturze antycznej Grecji, instrumentarium oraz charakterystyczne obsady wykonawcze typowe dla poszczególnych epok od średniowiecza do XXI w. (4)
- 7Uczeń charakteryzuje:
- aTwórczość wybranych kompozytorów polskich (Mikołaj z Radomia, Wacław z Szamotuł, Mikołaj Gomółka, Mikołaj Zieleński, Adam Jarzębski, Bartłomiej Pękiel, Grzegorz G. Gorczycki, F. Chopin, St. Moniuszko, H. Wieniawski, I. Paderewski, M. Karłowicz, K. Szymanowski, W. Lutosławski, K. Penderecki, H. M. Górecki) (11)
- bTwórczość wybranych kompozytorów europejskich (G. de Machaut, F. Landini, J. Desprez (de Pres), O. di Lasso, G.P. Palestrina, C. Monteverdi, A. Corelli, A. Vivaldi, J.S. Bach, G.F. Händel, J.Ph. Rameau, J. Haydn, W.A. Mozart, L. van Beetho ven, F. Schubert, N. Paganini, F. Mendelssohn-Bartholdy, R. Schumann, H. Berlioz, F. Liszt, J. Brahms, G. Verdi, R. Wagner, B. Smetana, A. Dvořak, M. Musorgski, P. Czajkowski, E. Grieg, J. Sibelius, A. Skriabin, R. Strauss, G. Mahler, C. Debussy, M. Ravel, I. Strawiński, B. Bartok, S. Prokofiew, O. Messiaen, J. Cage) (64)
- cTwórczość innych kompozytorów, reprezentatywnych dla epoki, stylu, kierunku, szkoły lub ugrupowania artystycznego (np. J.B. Lully dla epoki baroku, F. Couperin dla stylu rokoko i klawesynistów francuskich, Ch.W. Gluck i K.M. Weber dla stylu operowego, A. Berg dla ekspresjonizmu, Perotinus dla szkoły paryskiej, M. Rimski-Korsakow dla „Potężnej Gromadki”) (1)
- dTwórczość wybranych kompozytorów (G.P. Palestriny, J.S. Bacha, J F. Händla, J. Haydna, W.A. Mozarta, L. van Beethovena, F. Chopina, R. Wagnera, K. Szymanowskiego, I. Strawińskiego) omawiając związki twórczości z ich biografią (10)
- 8Uczeń rozpoznaje i opisuje:
- aCechy stylu muzycznego wszystkich epok historycznych od średniowiecza do XXI w. (51)
- bCechy stylu muzycznego szkół kompozytorskich (paryskiej, burgundzkiej, franko-flamandzkiej (niderlandzkiej), rzymskiej, renesansowej weneckiej, włoskich operowych w baroku, klawesynistów francuskich, mannheimskiej i starowiedeńskiej, szkół narodowych XIX w., szkół XX i XXI w.: wiedeńskiej, darmstadzkiej i kolońskiej oraz głównych nurtów stylistycznych: ekspresjonizmu, impresjonizmu, folkloryzmu, witalizmu, neoklasycyzmu, postmodernizmu) (5)
- cCechy stylu muzycznego twórczości wybranych kompozytorów wymienionych w pkt 1.7) (58)
- 9Uczeń porządkuje chronologicznie:
- aEpoki i okresy – wskazuje ramy czasowe i fazy średniowiecza, renesansu, baroku, klasycyzmu, romantyzmu, stylów i kierunków w muzyce XX i XXI w. (13)
- bSzkoły kompozytorskie i ugrupowania artystyczne (np. Notre Dame, Camerata Florencka, Potężna Gromadka, Grupa Sześciu, Młoda Polska) (3)
- cPostaci kompozytorów wymienionych w pkt 1.7), wybitnych wykonawców i teoretyków muzyki (np. Boecjusz, Guido z Arezzo, Philippe de Vitry, J. Tinctoris, H. Glareanus, G. Zarlino, A. Werckmeister, Sebastian z Felsztyna) (3)
- dDzieła muzyczne twórców wymienionych w pkt1.7) (9)
- eGatunki i formy muzyczne wymienione w pkt 1.5) (32)
- fTechniki kompozytorskie wymienione w pkt 1.3) lit. b (3)
- gInstrumenty i obsady, o których mowa w pkt 1.6) (2)
- 2Tworzenie wypowiedzi
- 1Uczeń opisuje:
- aDzieje muzyki na podstawie znajomości dzieł muzycznych twórców wymienionych w ust. 1 pkt 7) i charakterystycznych cech utworów o szczególnym znaczeniu w historii muzyki (od średniowiecza do XXI w.) (44)
- bDzieje muzyki na podstawie znajomości twórczości i biografii kompozytorów wymienionych w ust. 1 pkt 7 lit. d (31)
- cDzieje muzyki na podstawie znajomości problemów i procesów historycznych, takich jak: związki słowa i muzyki w dziełach wokalnych i wokalno-instrumentalnych, wykorzystanie folkloru w twórczości artystycznej, wzajemne oddziaływanie praktyk wykonawczych i technik kompozytorskich, treść w muzyce (ilustracyjność i programowość, retoryka, symbolika) (15)
- 2Uczeń formułuje przejrzystą wypowiedź pisemną:
- aOkreśla genezę, przeobrażenia, powiązania, wpływy, podobieństwa i różnice wskazanych w ust. 1 pkt 3-8: dzieł, form i gatunków muzycznych (np. msza, sonata, koncert, symfonia, pieśń) oraz ich elementów i funkcji, w różnych epokach i ośrodkach kulturowych (38)
- bOkreśla genezę, przeobrażenia, powiązania, wpływy, podobieństwa i różnice wskazanych w ust. 1 pkt 3-8: technik kompozytorskich (2)
- cOkreśla genezę, przeobrażenia, powiązania, wpływy, podobieństwa i różnice wskazanych w ust. 1 pkt 3-8: stylów muzycznych różnych epok historycznych (od średniowiecza do XXI w.), stylu muzycznego w różnych epokach, stylów historycznych w muzyce polskiej w odniesieniu do odpowiednich stylów w muzyce europejskiej, indywidualnych stylów kompozytorskich (od renesansu do XX w.) (25)
- 3Uczeń postrzega i określa związki kultury muzycznej z kulturą epoki i innymi dziedzinami sztuki (np. literaturą, malarstwem, filmem) oraz wydarzeniami historycznymi i zjawiskami społecznymi (6)
- 4Uczeń prezentuje własny pogląd na muzyczną twórczość i kulturę epok minionych, dokonuje syntezy i porównań, wskazuje dzieła, twórców i wykonawców o szczególnym znaczeniu dla danej epoki, stylu, ośrodka oraz uzasadnia swoje poglądy i popiera je właściwie dobranymi przykładami (43)
- 3Analiza i interpretacja tekstów kultury
- 1Uczeń stosuje posiadaną wiedzę do analizy słuchowej, wzrokowej lub słuchowo-wzrokowej utworów muzycznych, rozpoznaje i opisuje:
- aPodstawowe techniki kompozytorskie wymienione w ust. 1 pkt 3 lit. b (58)
- bCechy stylów muzycznych wymienionych w ust. 1 pkt 8, wskazując przynależność utworu do danego stylu (od średniowiecza do XXI w.) oraz rozpoznaje i charakteryzuje podstawowe cechy języka muzycznego (tonalność, melodykę, harmonikę, fakturę, sposoby kształtowania formy, obsadę wykonawczą, typ wyrazowości) (83)
- cCechy gatunków i form muzycznych wymienionych w ust. 1 pkt 5 oraz ich przeobrażenia i funkcje wskazane w ust. 1 pkt 4 (98)
- dCechy i rodzaj zapisu muzycznego wskazanego w ust. 1 pkt 2 oraz przynależność do epoki (54)
- 2Uczeń analizuje teksty literackie, teoretyczne i historyczne o muzyce z określeniem problemu (przedmiotu) omawianego w tekście – odczytuje, wybiera i porządkuje informacje istotne dla problemu (przedmiotu) i kontekstu historycznego (3)
- INNEInne (11)
Claudio Monteverdi i jego twórczość operowa
Karta pracy ucznia przeznaczona jest do pomocy w realizacji tematu "Claudio Monteverdi i jego twórcz...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
„Carmina Burana” – kantata Carla Orffa
Scenariusz lekcji zaplanowany do realizacji w czasie 45-minutowych zajęć, których celem jest zapozna...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
Symfonia romantyczna
Karta pracy ucznia przeznaczona jest do pomocy w realizacji tematu "Symfonia romantyczna". Celem lek...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
Ścisłe formy polifoniczne
Scenariusz zaplanowany do realizacji w czasie 45-minutowej lekcji, której celem jest zapoznanie uczn...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
Formy okresowe
Karta pracy ucznia przeznaczona jest do pomocy w realizacji tematu "Formy okresowe". Celem lekcji je...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
Formy polifoniczne – kanon
Scenariusz zaplanowany do realizacji w czasie 45-minutowej lekcji, której celem jest zapoznanie uczn...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
„Tosca” Giacoma Pucciniego
Scenariusz zaplanowany do realizacji w czasie 45-minutowej lekcji, której celem jest zapoznanie uczn...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
Cykliczne formy instrumentalne
Karta pracy ucznia przeznaczona jest do pomocy w realizacji tematu "Cykliczne formy instrumentalne"....
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
Cykliczne formy instrumentalne
Scenariusz zaplanowany do realizacji w czasie 45-minutowej lekcji, której celem jest zapoznanie uczn...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
Formy polifoniczne – fuga
Karta pracy ucznia przeznaczona jest do pomocy w realizacji tematu "Formy polifoniczne – fuga". Cele...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
Formy polifoniczne – fuga
Scenariusz zaplanowany do realizacji w czasie 45-minutowej lekcji, której celem jest zapoznanie uczn...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
Formy figuracyjne
Karta pracy ucznia przeznaczona jest do pomocy w realizacji tematu "Formy figuracyjne". Celem lekcji...
Szkoły ponadgimnazjalne
Historia muzyki
