Szukaj poza portalem:
2 zasobów
Katalog zasobów Szkoły ponadgimnazjalne Geografia Punkt podstawy programowej II.8.9
Podstawa programowa do przedmiotu: Geografia
- IZakres podstawowy
- 1Współczesne problemy demograficzne i społeczne świata
- 1Uczeń wyróżnia i charakteryzuje obszary o optymalnych i trudnych warunkach do zamieszkania w skali globalnej i regionalnej; formułuje prawidłowości rządzące rozmieszczeniem ludności na świecie (6)
- 2Uczeń charakteryzuje główne procesy demograficzne (fazy przejścia demograficznego i przejścia epidemiologicznego) na przykładzie całego świata i poszczególnych kontynentów (10)
- 3Uczeń klasyfikuje migracje, podaje ich przyczyny i ocenia skutki tego zjawiska; charakteryzuje współczesne kierunki emigracji Polaków i czynniki wpływające na atrakcyjność niektórych państw dla imigrantów (1)
- 4Uczeń wyjaśnia zróżnicowanie procesów urbanizacji na świecie; opisuje procesy tworzenia się aglomeracji miejskich oraz ich formy (24)
- 5Uczeń identyfikuje i wyjaśnia procesy wzrostu liczby ludności oraz ekspansji przestrzennej wielkich metropolii świata (np. poznaje przyczyny powstawania dzielnic nędzy, wzrostu przestępczości, degradacji środowiska przyrodniczego, problemów komunikacyjnych) (16)
- 6Uczeń wyjaśnia znaczenie kultury i tradycji regionalnych w procesie różnicowania się regionów pod względem rozwoju społecznego i gospodarczego (np. wyjaśnia rolę tradycji w rozwoju przedsiębiorczości w państwach Azji Południowo-Wschodniej) (0)
- 2Zróżnicowanie gospodarcze świata
- 1Uczeń klasyfikuje państwa na podstawie analizy wskaźników rozwoju społecznego i Gospodarczego; wyróżnia regiony bogate i biedne (bogatą Północ i biedne Południe) i podaje przyczyny dysproporcji w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego regionów świata (4)
- 2Uczeń ocenia i projektuje różne formy pomocy państwa i organizacji pozarządowych państwom i regionom dotkniętym kryzysem (klęskami ekologicznymi, wojnami, głodem) (4)
- 3Uczeń opisuje główne obszary upraw i chowu zwierząt na świecie, wyjaśnia ich zróżnicowanie przestrzenne (4)
- 4Uczeń wyjaśnia, z czego wynikają różnice w wielkości i strukturze spożycia żywności na świecie (uwarunkowania przyrodnicze, kulturowe, społeczne i polityczne, mechanizmy wpływające na nierównomierny rozdział żywności w skali globalnej) (5)
- 5Uczeń opisuje zmiany w funkcji obszarów wiejskich na wybranych przykładach (np. w Unii Europejskiej, w regionach turystycznych w państwach rozwijających się); potrafi wyjaśnić szanse i zagrożenia dla środowiska przyrodniczego i mieszkańców poszczególnych regionów, wynikające z procesów przemian zachodzących na terenach wiejskich (0)
- 6Uczeń charakteryzuje kierunki zmian w powierzchni lasów na świecie (w wyniku procesów wylesiania i zalesiania) i podaje przykłady gospodarowania zasobami leśnymi (pozytywne i negatywne) (4)
- 7Uczeń charakteryzuje cechy gospodarki morskiej i podaje przykłady wykorzystania oceanu światowego oraz zagrożeń wynikających ze zbyt intensywnej eksploatacji zasobów morskich (3)
- 8Uczeń charakteryzuje i ocenia zróżnicowanie i zmiany struktury wykorzystania surowców energetycznych na świecie; dokonuje oceny zjawiska uzależnienia produkcji energii na świecie od źródeł zaopatrzenia surowców nieodnawialnych, potrafi wyjaśnić twierdzenie „ropa rządzi światem” (12)
- 9Uczeń wyjaśnia, na czym polegają zmiany zachodzące na rynku pracy w skali globalnej i regionalnej, wynikające z rozwoju nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych (5)
- 10Uczeń przedstawia cechy przemysłu wysokiej technologii i podaje przykłady jego lokalizacji na świecie; poznaje nowe funkcje ośrodków przemysłowych i nowe formy przestrzenne – technopolie, klastry i dystrykty przemysłowe (6)
- 11Uczeń charakteryzuje wybrane obszary intensywnie zagospodarowywane turystycznie na świecie; wyjaśnia, dlaczego zmieniają się kierunki wyjazdów turystycznych Polaków; identyfikuje skutki rozwoju turystyki dla środowiska przyrodniczego (98)
- 12Uczeń ocenia rolę nowoczesnych usług komunikacyjnych w funkcjonowaniu gospodarki i w życiu codziennym (2)
- 13Uczeń wyjaśnia zmiany zachodzące w kierunkach i natężeniu ruchu osób i towarów; wskazuje przykłady lokalizacji nowoczesnych terminali i ich rolę w rozwoju regionów (0)
- 14Uczeń podaje przykłady procesów globalizacji i ich wpływu na rozwój regionalny i lokalny (5)
- 15Uczeń wyjaśnia współczesne zmiany na mapie politycznej świata (5)
- 16Uczeń wyjaśnia na wybranych przykładach (w skali lokalnej, regionalnej i globalnej) przyczyny procesów integracyjnych i ich skutki gospodarcze, społeczne i polityczne (5)
- 3Relacja człowiek-środowisko przyrodnicze a zrównoważony rozwój
- 1Uczeń formułuje problemy wynikające z eksploatowania zasobów odnawialnych i nieodnawialnych; potrafi przewidzieć przyrodnicze i pozaprzyrodnicze przyczyny i skutki zakłóceń równowagi ekologicznej (4)
- 2Uczeń charakteryzuje obszary niedoboru i nadmiaru wody na świecie i określa przyczyny tego zróżnicowania (w tym zanieczyszczenia wód); przedstawia projekty rozwiązań stosowanych w sytuacjach braku lub niedoborów wody w różnych strefach klimatycznych (3)
- 3Uczeń rozróżnia przyczyny zachodzących współcześnie globalnych zmian klimatu (ocieplenia globalnego) i ocenia rozwiązania podejmowane w skali globalnej i regionalnej zapobiegające temu zjawisku (5)
- 4Uczeń wykazuje na przykładach, że zbyt intensywne wykorzystanie rolnicze gleb oraz nieumiejętne zabiegi agrotechniczne powodują w wielu częściach świata degradację gleb, co w konsekwencji prowadzi do spadku produkcji żywności, a w niektórych regionach świata do głodu i ubóstwa (5)
- 5Uczeń wykazuje na przykładach pozaprzyrodnicze czynniki zmieniające relacje człowiek-środowisko przyrodnicze (rozszerzanie udziału technologii energooszczędnych, zmiany modelu konsumpcji, zmiany poglądów dotyczących ochrony środowiska) (4)
- IIZakres rozszerzony
- 1Źródła informacji geograficznej
- 1Uczeń klasyfikuje mapy ze względu na różne kryteria (32)
- 2Uczeń oblicza odległości w terenie oraz powierzchnię na podstawie map wykonanych w różnych skalach (1)
- 3Uczeń odczytuje i opisuje cechy środowiska przyrodniczego (np. ukształtowanie i rzeźbę terenu, budowę geologiczną) i społeczno-gospodarczego (np. rozmieszczenie zasobów naturalnych, ludności, szlaki transportowe) na podstawie map: topograficznej, hipsometrycznej i tematycznej) (2)
- 4Uczeń interpretuje zjawiska geograficzne przedstawiane na wykresach, w tabelach, na schematach i modelach (3)
- 5Uczeń formułuje zależności przyczynowo-skutkowe, funkcjonalne i czasowe między wybranymi elementami środowiska przyrodniczego i społeczno-gospodarczego oraz dokonuje ich weryfikacji, wykorzystując mapy tematyczne (31)
- 6Uczeń przeprowadza badania wybranych elementów środowiska geograficznego w regionie zamieszkania według przygotowanego planu (0)
- 7Uczeń stosuje wybrane metody kartograficzne do prezentacji cech ilościowych i jakościowych środowiska geograficznego (3)
- 8Uczeń korzysta z technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu pozyskiwania, przechowywania, przetwarzania i prezentacji informacji geograficznych (8)
- 2Ziemia we Wszechświecie
- 1Uczeń wyjaśnia cechy budowy i określa położenie różnych ciał niebieskich we Wszechświecie (22)
- 2Uczeń charakteryzuje ciała niebieskie tworzące Układ Słoneczny (17)
- 3Uczeń wskazuje konsekwencje ruchów Ziemi (6)
- 4Uczeń oblicza wysokość górowania Słońca w dowolnym miejscu na Ziemi w dniach równonocy i przesileń (2)
- 5Uczeń oblicza szerokość geograficzną dowolnego punktu na powierzchni Ziemi na podstawie wysokości górowania Słońca w dniach równonocy i przesileń (0)
- 6Uczeń opisuje różnice między astronomicznymi, kalendarzowymi i klimatycznymi porami roku (0)
- 7Uczeń wyjaśnia przyczynę występowania: dni i nocy polarnych na obszarach podbiegunowych, zorzy polarnej, zaćmień Słońca i Księżyca (2)
- 8Uczeń wskazuje skutki występowania siły Coriolisa dla środowiska przyrodniczego (1)
- 3Sfery Ziemi – atmosfera
- 1Uczeń wyjaśnia mechanizm cyrkulacji powietrza w strefie międzyzwrotnikowej i wyższych szerokościach geograficznych oraz opisuje przebieg procesów pogodowych (ruch mas powietrza, fronty atmosferyczne i zjawiska im towarzyszące) (19)
- 2Uczeń wskazuje przyczyny nierównomiernego rozkładu temperatury powietrza i opadów (9)
- 3Uczeń wyjaśnia na przykładach genezę wiatrów (stałych i okresowych oraz lokalnych) i wskazuje ich znaczenie dla przebiegu pogody i działalności gospodarczej (rolnictwa, komunikacji) (6)
- 4Uczeń charakteryzuje strefy klimatyczne i typy klimatu na Ziemi i uzasadnia ich zasięgi (4)
- 5Uczeń rozpoznaje strefę klimatyczną i typ klimatu na podstawie rocznego przebiegu temperatury powietrza i sum opadów (5)
- 6Uczeń przygotowuje krótkoterminową prognozę pogody na podstawie mapy synoptycznej oraz obserwacji i pomiarów meteorologicznych (0)
- 7Uczeń wyjaśnia na przykładach obserwowane przyczyny i skutki globalnych zmian klimatu na Ziemi (0)
- 4Sfery Ziemi – hydrosfera
- 1Uczeń omawia cechy cyklu hydrologicznego w różnych warunkach klimatycznych (3)
- 2Uczeń opisuje występowanie i zasoby wód w oceanach i na lądach (jeziora, rzeki, lodowce, wody podziemne) (8)
- 3Uczeń charakteryzuje sieć rzeczną i typy genetyczne jezior na poszczególnych kontynentach (17)
- 4Uczeń rozpoznaje i opisuje cechy ustrojów rzecznych wybranych rzek (5)
- 5Uczeń wyjaśnia krajobrazowe i gospodarcze funkcje rzek i jezior (8)
- 6Uczeń objaśnia mechanizm powstawania i układu powierzchniowych prądów morskich, falowania, pływów, upwellingu oraz ich wpływ na warunki klimatyczne i środowisko życia wybrzeży (12)
- 7Uczeń wskazuje możliwości gospodarczego wykorzystania oceanów i ocenia wpływ człowieka na ekosystemy mórz i oceanów (3)
- 8Uczeń wyjaśnia powstawanie źródeł i ocenia przyrodnicze i gospodarcze znaczenie wód podziemnych (7)
- 9Uczeń wyjaśnia przyczyny różnej wysokości występowania granicy wiecznego śniegu w różnych szerokościach geograficznych (8)
- 10Uczeń wyjaśnia proces powstawania lodowców na przykładach z różnych kontynentów (13)
- 11Uczeń wskazuje na mapach zasięg obszarów współcześnie zlodzonych i ocenia wpływ zmian klimatycznych na zmiany zasięgu tych obszarów (8)
- 12Uczeń opisuje na przykładach następstwa nieracjonalnej gospodarki wodnej w wybranych regionach świata i wskazuje działania wspomagające racjonalne gospodarowanie wodą (2)
- 5Sfery Ziemi – litosfera
- 1Uczeń opisuje skład mineralogiczny skorupy ziemskiej, główne grupy i rodzaje skał oraz ich gospodarcze zastosowanie i ocenia zmiany środowiska przyrodniczego związane z eksploatacją surowców mineralnych (122)
- 2Uczeń charakteryzuje najważniejsze wydarzenia geologiczne i przyrodnicze w dziejach Ziemi (fałdowania, dryf kontynentów, transgresje i regresje morskie, zlodowacenia, rozwój świata organicznego) (20)
- 3Uczeń planuje i przeprowadza obserwację odkrywki lub odsłonięcia geologicznego (1)
- 4Uczeń ocenia zmiany środowiska w holocenie związane z działalnością człowieka (0)
- 5Uczeń charakteryzuje główne procesy wewnętrzne prowadzące do urozmaicenia powierzchni Ziemi – wulkanizm, plutonizm, ruchy skorupy ziemskiej, wstrząsy tektoniczne, ruchy górotwórcze (paleozoiczne, mezozoiczne, kenozoiczne) oraz formy powstałe w ich wyniku (40)
- 6Uczeń charakteryzuje zjawiska wietrzenia fizycznego i chemicznego (np. kras, lateryzacja) oraz opisuje produkty i formy powstałe w wyniku tych procesów (20)
- 7Uczeń opisuje przebieg oraz efekty erozji i akumulacji wodnej (rzecznej, morskiej, jeziornej), lodowcowej i eolicznej (57)
- 8Uczeń wykazuje wpływ cech budowy geologicznej i działalności człowieka na grawitacyjne ruchy masowe (obrywanie, spełzywanie, osuwanie) (1)
- 9Uczeń opisuje cechy ukształtowania powierzchni Ziemi jako efekt oddziaływania procesów wewnętrznych i zewnętrznych dla wybranego regionu (12)
- 6Sfery Ziemi – pedosfera i biosfera
- 1Uczeń charakteryzuje procesy glebotwórcze i omawia cechy głównych rodzajów gleb strefowych i niestrefowych oraz ocenia ich przydatność rolniczą (5)
- 2Uczeń planuje i przeprowadza obserwację profilu glebowego w miejscu zamieszkania (1)
- 3Uczeń wyjaśnia zróżnicowanie formacji roślinnych na Ziemi i piętrowość roślinną na Ziemi oraz przyporządkowuje typowe gatunki flory i fauny dla poszczególnych stref krajobrazowych Ziemi (9)
- 4Uczeń dowodzi na przykładach, że naruszenie stabilności ekosystemów może powodować nieodwracalne zmiany w środowisku naturalnym (1)
- 5Uczeń wskazuje podejmowane na świecie działania na rzecz ochrony i restytucji środowiska geograficznego (8)
- 6Uczeń omawia podstawowe zasady zrównoważonego rozwoju i ocenia możliwości ich realizacji w skali lokalnej, regionalnej i globalnej (6)
- 7Klasyfikacja państw świata
- 8Ludność
- 1Uczeń analizuje, wyjaśnia i ocenia warunki przyrodnicze dla osiedlania się ludzi (na przykładach rożnych regionów świata) (1)
- 2Uczeń określa cechy rozmieszczenia ludności na Ziemi, wskazując obszary jej koncentracji i słabego zaludnienia (0)
- 3Uczeń analizuje przestrzenne różnice w wielkości wskaźników: urodzeń, zgonów i przyrostu naturalnego (3)
- 4Uczeń opisuje etapy rozwoju demograficznego ludności na przykładach z wybranych państw świata (5)
- 5Uczeń ocenia konsekwencje eksplozji demograficznej lub regresu demograficznego w wybranych państwach (4)
- 6Uczeń charakteryzuje przyczyny i konsekwencje migracji ludności w różnych państwach (0)
- 7Uczeń przedstawia procesy urbanizacyjne na świecie i zróżnicowanie poziomu życia ludzi w miastach różnych typów i wielkości (5)
- 8Uczeń wyjaśnia zróżnicowanie struktury zatrudnienia w wybranych państwach i jej związek z poziomem rozwoju państwa (1)
- 9Uczeń charakteryzuje strukturę etniczną i narodowościową ludności świata (2)
- 10Uczeń określa strukturę funkcjonalno-przestrzenną różnych miast i ocenia jej zmiany wraz z rozwojem państw (16)
- 11Uczeń charakteryzuje zróżnicowanie religijne ludności świata i ocenia wpływ religii na postawy społeczne i gospodarkę (39)
- 12Uczeń wskazuje przyczyny i konsekwencje upowszechniania się wybranych języków na świecie (2)
- 9Działalność gospodarcza na świecie
- 1Uczeń wyjaśnia wpływ czynników przyrodniczych i społeczno-ekonomicznych na rozwój rolnictwa (4)
- 2Uczeń wykazuje zależności między rodzajami produkcji rolnej a warunkami naturalnymi i rozmieszczeniem ludności oraz charakteryzuje różne typy rolnictwa na świecie (1)
- 3Uczeń wskazuje problemy związane z upowszechnianiem się roślin uprawnych zmodyfikowanych genetycznie i wskazuje rejony ich upraw (0)
- 4Uczeń porównuje i uzasadnia strukturę spożycia żywności w państwach wysoko i słabo rozwiniętych (1)
- 5Uczeń uzasadnia konieczność racjonalnego gospodarowania zasobami leśnymi na świecie (0)
- 6Uczeń wskazuje możliwości rozwoju wykorzystania zasobów oceanów i mórz (2)
- 7Uczeń charakteryzuje zmiany w strukturze zużycia energii postępujące wraz z rozwojem gospodarczym państw świata i ocenia skutki wynikające z rosnącego zużycia energii oraz konieczność pozyskiwania nowych źródeł energii (23)
- 8Uczeń wskazuje wpływ czynników lokalizacji przemysłu na rozmieszczenie i rozwój wybranych branż (8)
- 9Uczeń uzasadnia różnice ilościowe i jakościowe produkcji przemysłowej państw na różnym poziomie rozwoju gospodarczego i ocenia wpływ przemysłu zawansowanych technologii na rozwój gospodarczy i jakość życia (4)
- 10Uczeń charakteryzuje znaczenie usług materialnych i niematerialnych (0)
- 11Uczeń planuje i prowadzi badania zróżnicowania usług w miejscu zamieszkania (0)
- 12Uczeń przedstawia, na podstawie danych statystycznych, poziom zaspokojenia potrzeb na usługi podstawowe i wyspecjalizowane w państwach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego (0)
- 13Uczeń analizuje kierunki geograficzne i strukturę towarową eksportu i importu w wybranych państwach (1)
- 14Uczeń wskazuje i uzasadnia pozytywne i negatywne skutki globalizacji i integracji politycznej (2)
- 15Uczeń wyjaśnia przyczyny i przebieg konfliktów zbrojnych w wybranych regionach współczesnego świata (4)
- 10Geografia Polski – środowisko przyrodnicze
- 1Uczeń opisuje cechy ukształtowania powierzchni Polski i określa jej związek z budową geologiczną, wykazuje wpływ orogenez i zlodowaceń na ukształtowanie powierzchni kraju (15)
- 2Uczeń ocenia walory i określa cechy środowiska decydujące o krajobrazie wybranych krain geograficznych Polski (56)
- 3Uczeń charakteryzuje klimat Polski na podstawie danych liczbowych i map klimatycznych i ocenia gospodarcze konsekwencje zróżnicowania długości okresu wegetacyjnego w Polsce (1)
- 4Uczeń omawia cechy reżimu polskich rzek (2)
- 5Uczeń charakteryzuje składowe bilansu wodnego Polski w roku hydrologicznym (2)
- 6Uczeń wskazuje znaczenie przyrodnicze i gospodarcze jezior i sztucznych zbiorników wodnych (7)
- 7Uczeń wyjaśnia przyczyny niedoboru wody w wybranych regionach i wskazuje skutki gospodarcze (3)
- 8Uczeń charakteryzuje typy naturalnych zbiorowisk roślinnych i wskazuje charakterystyczne gatunki (1)
- 9Uczeń wyjaśnia występowanie gleb strefowych i niestrefowych w Polsce (2)
- 10Uczeń przedstawia dominanty środowiska krain geograficznych Polski na podstawie map tematycznych, danych statystycznych i obserwacji bezpośrednich (4)
- 11Uczeń uzasadnia konieczność działań na rzecz restytucji i zachowania naturalnych elementów środowiska w Polsce (w tym także działań podejmowanych we współpracy z innymi państwami) (8)
- 11Geografia Polski – zagadnienia ludnościowe
- 1Uczeń charakteryzuje rozwój demograficzny Polski w wybranych okresach na podstawie danych statystycznych i wyjaśnia zmiany kształtu piramidy wieku i płci ludności Polski wraz z rozwojem gospodarczym oraz porównuje ją z innymi państwami (1)
- 2Uczeń wyjaśnia zmiany w strukturze zatrudnienia ludności Polski (3)
- 3Uczeń wskazuje regionalne zróżnicowanie rynku pracy w Polsce (3)
- 4Uczeń analizuje okresowe zmiany salda migracji zewnętrznych i wewnętrznych oraz wyjaśnia ich przyczyny (0)
- 5Uczeń wyjaśnia zmiany procesów urbanizacyjnych i osadnictwa wiejskiego, wiążąc je z przemianami gospodarczymi i społecznymi w Polsce (3)
- 12Geografia Polski – działalność gospodarcza
- 1Uczeń ocenia poziom wykorzystania warunków naturalnych na podstawie wielkości i rodzajów produkcji rolniczej w porównaniu z innymi państwami Unii Europejskiej (1)
- 2Uczeń wskazuje zmiany strukturalne zachodzące w polskim rolnictwie (1)
- 3Uczeń wskazuje obszary występowania podstawowych zasobów naturalnych i analizuje zmiany wielkości ich eksploatacji (12)
- 4Uczeń porównuje wielkość i strukturę produkcji energii elektrycznej w Polsce i innych państwach świata (4)
- 5Uczeń wskazuje dziedziny produkcji przemysłowej dynamicznie się rozwijające (2)
- 6Uczeń przedstawia zmiany w gospodarce Polski spowodowane jej restrukturyzacją i modernizacją po 1990 r. (4)
- 7Uczeń wskazuje przykłady i znaczenie inwestycji zagranicznych w Polsce dla rozwoju społeczno-gospodarczego kraju (0)
- 8Uczeń przedstawia zróżnicowanie sektora usług w Polsce i innych państwach Unii Europejskiej (0)
- 9Uczeń podaje przykłady przekształceń własnościowych w polskiej gospodarce mające wpływ na zmiany struktury produkcji i stopień zaspokojenia potrzeb materialnych i usług (0)
- 10Uczeń wskazuje głównych partnerów handlowych oraz kierunki geograficzne i strukturę towarową wymiany międzynarodowej Polski (1)
- INNEInne (134)
Galeria zdjęć Nikozji
Zasób zawiera zdjęcia zbytków stolicy Cypru
Gimnazjum
Geografia
Szkoły ponadgimnazjalne
Geografia
Grupy etniczne
Tablica poglądowa dotycząca grup etnicznych istniejących na terenie Polski.
Gimnazjum
Geografia
Szkoły ponadgimnazjalne
Geografia
1 z 1
